24 Oktober 2022

Aanbesteding collectieve warmteoplossing moet anders om succesvoller te zijn

Op 3 oktober vond het Nationaal Warmtecongres 2022 plaats op de Floriade in Almere. CEO Michiel van den Berg en CGO Judith Koole spraken hier samen over de wijze waarop collectieve warmteoplossingen succesvol kunnen worden aanbesteed. Ook kennis- en innovatiemanager Gertjan de Joode en projectmanager Bart Blauwendraad waren aanwezig. Zij gaven een rondleiding langs het warmtenet van Eteck onder het Floriade-terrein.

De gebouwde omgeving is goed voor zo’n 40% van alle CO2-uitstoot in Nederland. Om de klimaatdoelen van 2050 te behalen moeten er in Nederland 1.000 woningen per werkdag van het gas af. Dat is onmogelijk wanneer we dat woning voor woning aanpakken. De oplossing zit in een gebiedsgerichte, collectieve aanpak.

“We vertrouwen elkaar niet, we gunnen het elkaar niet.”
CEO Michiel van der Berg

Uit data blijkt dat er in 2021 meer niet-succesvolle aanbestedingen waren dan succesvolle aanbestedingen op het gebied van collectieve warmteoplossingen. Het idee achter aanbesteden is dat er meerdere partijen overblijven, dit zorgt voor de marktwerking. Echter, in 2021 was daar ook geen sprake van. Bij een groot deel is er één partij overgebleven.

Succesvol aanbesteden speelt een sleutelrol in de collectieve aanpak om snelheid te maken. Transparantie en flexibiliteit zijn hierin cruciaal, zeker tijdens de ontwikkelfase. Door ons zo op te stellen kunnen we meer recht doen aan de belangen van zowel de gemeente als concessiehouder én kunnen we beter inspelen op de risico’s.

“Wij denken dat je op een heel andere manier moet aanbesteden, wil je de nodige vaart kunnen maken in deze warmtetransitie.”
CGO Judith Koole

Tenderparadox

Van den Berg sprak op het congres ook over de zogenoemde ‘tenderparadox’. Bij de aanbesteding van gebiedsontwikkelingen zijn er nog veel onzekerheden over bijvoorbeeld de planning, fasering en functies. Doordat deze gebiedsontwikkelingen een relatief lange ontwikkel- en bouwperiode kennen, verandert er na gunning vaak nog veel ten opzichte van de initiële tenderuitvraag. Tegelijkertijd wordt er in die beginfase wel al zekerheid gevraagd aan warmte-exploitanten over bijvoorbeeld een vaste projectbijdrage en de duurzaamheidsprestaties. Zo worden veel risico’s bij de toekomstige concessiehouder neergelegd. Dit leidt tot een gebrek aan interesse van marktpartijen met geen of slechts één geïnteresseerde partij tot gevolg. Dat komt doorgaans de uiteindelijke betaalbaarheid en duurzaamheid van de warmteoplossing niet ten goede.

Rondleiding warmtenet

Gertjan de Joode gaf een rondleiding in de centrale techniekruimte van het warmtenet. In opdracht van Dura Vermeer en Amvest legde Eteck in 2020 een zeer lage temperatuur (ZLT) warmtenet op het Floriadeterrein aan. Dit ZLT warmtenet (ook wel Smart Thermal Grid of 5G-DHC-net) zorgt ervoor dat appartementencomplexen en commerciële voorzieningen onderling warmte en koude uitwisselen. In combinatie met thermische energie uit hernieuwbare bron van aquathermie en een seizoenopslagsysteem in de bodem zorgt het warmtenet voor 100% CO2 vrije warmte en koude.

Meer weten over onze bijdrage op het Nationaal Warmtecongres 2022?